Çölyak Hastalığı Nedir?

Çölyak hastalığı, gluten adlı proteine karşı bağışıklık sisteminin anormal reaksiyon vermesi sonucu ince bağırsak mukozasında kronik inflamasyon ve hasar gelişen otoimmün bir hastalıktır. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir.

Çölyak Hastalığının Nedenleri

• Genetik yatkınlık (HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genetik tipleri),

• Gluten içeren besinlerin tüketimi,

• Çevresel faktörler ve bağışıklık sistemi düzensizlikleri.

Belirtileri

Çölyak hastalığı her yaşta ortaya çıkabilir ve belirtiler geniş bir yelpazede olabilir:

• Karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık,

• Kilo kaybı, iştahsızlık, halsizlik, anemi,

• Büyüme geriliği (çocuklarda),

• Kemik ağrıları ve osteoporoz,

• Ciltte döküntüler (dermatitis herpetiformis),

• Nörolojik şikayetler (baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu).

Tanı Yöntemleri

• Kan testleri (anti-tTG, anti-endomisyum antikorları),

• Genetik testler,

• Endoskopi ve ince bağırsak biyopsisi (mukoza hasarını değerlendirmek için).

Tedavi

• Kesin tedavi gluten içeren besinlerin tamamen diyetten çıkarılmasıdır.

• Gluten içermeyen özel diyet uygulanır,

• Vitamin ve mineral eksiklikleri varsa takviye edilir,

• Düzenli doktor kontrolleri ile hastalık takibi yapılır.

Komplikasyonlar

Gluten alınmaya devam edilirse; beslenme bozuklukları, kemik erimesi, infertilite, nörolojik problemler ve nadiren bağırsak kanseri riski artar.

Önemli Uyarı: Çölyak hastalığı tanısı ve tedavisi uzman hekim tarafından konulmalı ve takip edilmelidir. Diyet değişiklikleri doktor veya diyetisyen rehberliğinde yapılmalıdır. Şüpheli durumlarda mutlaka doktorunuza başvurunuz.